پس از کشیدن دندان، انتظار میرود که روند بهبود بهصورت طبیعی و بدون درد شدید طی شود، ولی در برخی موارد، بیماران با دردهای غیرمعمول مواجه میشوند که نشانهای از بروز مشکلاتی مانند التهاب حفره خشک (dry socket)، عفونت یا واکنش عصبی است. این نوع دردها روند بهبودی را مختل میکنند و درصورت نادیدهگرفتهشدن منجر به عوارض جدیتری میشوند. در این مقاله، با نگاهی دقیق و تخصصی به دلایل اصلی درد پس از کشیدن دندان میپردازیم و روشهای علمی و مؤثر درمانی را بررسی میکنیم.
درد بعد از کشیدن دندان: طبیعی یا غیرطبیعی؟
علت درد دندان بعد از کشیدن دندان چیست؟ تجربه مقداری درد و ناراحتی پس از کشیدن دندان کاملاً طبیعی است و بخشی از روند بهبودی محسوب میشود. ولی اگر شدت درد پس از چند روز نهتنها کاهش نیابد، بلکه افزایش یابد یا با علائمی مانند بوی بد دهان، تب یا ترشح همراه باشد، ممکن است نشانهای از عوارضی نظیر «حفره خشک» یا عفونت باشد.
درد طبیعی بعد از کشیدن دندان چقدر طول میکشد؟
درد دندان بعد از کشیدن چند روز است؟ درد طبیعی معمولاً بین 24 تا 72 ساعت پس از کشیدن دندان شدت دارد و سپس بهتدریج کاهش مییابد. در بیشتر افراد، طی یک هفته کاملاً از بین میرود. البته در موارد پیچیدهتر مانند جراحی دندان عقل، ممکن است کمی بیشتر طول بکشد. استفاده از داروهای تجویزشده و رعایت توصیههای مراقبتی در تسریع روند بهبود مؤثر است.
عوامل مؤثر بر شدت و مدت درد بعد از کشیدن دندان
نوع دندان (مانند دندان عقل)، پیچیدگی جراحی، تکنیک دندانپزشک، میزان رعایت بهداشت دهان و سابقههای پزشکی فرد از عوامل مهمی هستند که شدت و مدت درد را پس از کشیدن دندان تحت تأثیر قرار میدهند. با توجه به درد بعد از کشیدن دندان چقدر طول میکشد نی نی سایت تجربههای افراد دیگر را با شما در میان میگذارد.
علتهای شایع درد بعد از کشیدن دندان
تشخیص دقیق علت درد جای دندان بعد از کشیدن از سوی دندانپزشک اهمیت بالایی دارد تا از بروز عوارض جدیتر جلوگیری شود. در ادامه، مهمترین علل درد پس از کشیدن دندان را بهصورت تخصصی بررسی میکنیم.
التهاب و تورم طبیعی
در روزهای ابتدایی پس از کشیدن دندان، پاسخ طبیعی بدن به آسیب بافتی منجر به التهاب و تورم در ناحیه اطراف حفره دندانی میشود. این التهاب بخشی از فرآیند ترمیم است و با افزایش جریان خون و تجمع سلولهای ایمنی برای پاکسازی محل همراه است. معمولاً درد ناشی از این التهاب با گذشت ۲ تا ۳ روز و با استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) کاهش مییابد.
باقی ماندن تکهای از دندان یا ریشه در لثه
اگر در حین کشیدن دندان، بخشی از ریشه یا تاج دندان درون حفره باقی بماند و بهدرستی برداشته نشود، ممکن است باعث تحریک مداوم بافتهای اطراف و بروز درد، التهاب یا حتی عفونت شود. این وضعیت معمولاً با درد مقاوم به مسکن و گاه همراه با تورم یا بوی بد دهان همراه است. تشخیص آن با تصویربرداری رادیولوژیک (مانند پانورکس) انجام شده و نیاز به مداخله مجدد برای برداشت قطعه باقیمانده دارد.
حفره خشک
حفره خشک یکی از شایعترین و دردناکترین عوارض پس از کشیدن دندان است که در اثر از بین رفتن یا تشکیلنشدن لخته خون در محل کشیدن رخ میدهد. در غیاب لخته، استخوان و انتهای عصب در معرض محیط دهان قرار میگیرند و موجب درد شدید، ضرباندار و گاه انتشار یافته به گوش یا گیجگاه میشود.
بسته نشدن کامل لثه
در برخی موارد، بهویژه زمانی که دندان بدون بخیه کشیده میشود یا لثه خاصیت ترمیمی ضعیفی دارد، ممکن است محل دندان کاملاً بسته نشود. این باز ماندن راهی برای ورود باکتریها، ذرات غذا و آلودگیها به عمق بافت است و باعث تحریک مزمن یا عفونت میشود. بستهنشدن کامل لثه معمولاً با درد مداوم و بوی بد دهان همراه است و نیاز به بررسی بالینی و احتمالاً ترمیم جراحی دارد.
آسیب به عصب
در کشیدن برخی دندانها، بهویژه دندانهای مولر فک پایین که نزدیک عصب آلوئولار تحتانی هستند، ممکن است در اثر فشار بیشازحد یا تکنیک نادرست، آسیب عصبی اتفاق بیفتد. این آسیب باعث درد شدید، سوزش، بیحسی یا گزگز در ناحیه لب پایین، چانه یا زبان میشود.
عفونت محل کشیدن دندان
عفونت باکتریایی در محل کشیدن دندان ممکن است ناشی از بهداشت ناکافی دهان، کاهش ایمنی بدن یا باقیماندن آلودگیهای محیطی باشد. عفونت با درد شدید، تورم، تب، ترشح چرک و بوی بد دهان همراه است. در این موارد درمان با آنتیبیوتیکهای مناسب، تمیز کردن محل و گاه درناژ عفونت ضروری است.
کشیده شدن دندان عقل
کشیدن دندان عقل بهویژه در صورت نهفتگی یا زاویهدار بودن، بهدلیل پیچیدگی جراحی و آسیبهای بافتی گستردهتر، با درد و تورم شدیدتری نسبت به سایر دندانها همراه است. احتمال بروز حفره خشک، آسیب عصبی و خونریزی بیشتر نیز در این نوع کشیدن وجود دارد. درباره درد بعد از کشیدن دندان عقل پایین نی نی سایت اطلاعات و تجربههای بیماران را ارائه میدهد.
کشیدن دندان در فک پایین یا نزدیک عصب
دندانهای فک پایین، بهویژه مولرهای سوم، معمولاً در نزدیکی عصب آلوئولار تحتانی قرار دارند. هرگونه فشردگی، جابهجایی یا کشش بیشازحد در حین جراحی ممکن است منجر به تحریک یا آسیب این عصب شود. نتیجه آن ممکن است درد تیرکشنده، بیحسی لب و چانه یا حتی درد مزمن عصبی باشد.
انواع درد بعد از کشیدن دندان
علت درد زیاد بعد از کشیدن دندان با توجه به شرایط بیمار متفاوت است. برخی افراد درد را در فک، دندانهای اطراف، گوش یا حتی گلو احساس میکنند که ممکن است طبیعی یا نشانه یک عارضه باشد.
درد در فک
علت درد فک بعد از کشیدن دندان معمولاً ناشی از فشارهای واردشده در حین کشیدن دندان، کشیدگی عضلات جونده یا باز ماندن طولانی دهان در حین جراحی است. علت درد فک بعد از کشیدن دندان عقل نیز به همین دلیل است. این درد بیشتر در مفصل گیجگاهی-فکی یا اطراف آن حس میشود و با استراحت، کمپرس گرم و داروهای ضدالتهاب برطرف میشود.
گوش درد یا درد تیرکشنده
دردی که به گوش یا ناحیه گیجگاهی تیر میکشد، ممکن است بهدلیل تحریک یا التهاب عصب سهقلو باشد که شاخههایی به دندان و گوش دارد. این درد معمولاً عمیق و متناوب است و در صورت شدتیافتن نشانهای از حفره خشک یا آسیب عصبی است.
درد دندانهای مجاور
گاهی دندانهای کناری محل کشیدن نیز درد میگیرند که ممکن است ناشی از فشار جراحی یا التهاب انتقالیافته از محل کشیدن باشد. این نوع درد معمولاً گذراست و بدون آسیب به دندانهای اطراف، ظرف چند روز فروکش میکند.
درد لثه یا گلو
احساس درد یا سوزش در لثه اطراف یا علت درد گلو بعد از کشیدن دندان عقل، ممکن است بهدلیل تحریک بافتهای نرم، تورم یا التهاب لنفاوی باشد. در صورت نبود علائم عفونت، درمان درد لثه بعد از کشیدن دندان معمولاً با شستوشوی دهان با آبنمک و استراحت بهبود مییابد.
درمان درد دندان بعد از کشیدن
درمان درد پس از کشیدن دندان بسته به شدت و علت آن شامل اقدامات دارویی، پیگیری پزشکی یا درمانهای خانگی است. در بیشتر موارد، درد خفیف تا متوسط با روشهای ساده قابل کنترل است، ولی درصورت بروز علائم غیرعادی باید به دندانپزشک مراجعه شود.
درمانهای پزشکی
درمانهای پزشکی شامل موارد زیر هستند:
مسکنهای تجویزی (ایبوپروفن، ژلوفن، دیکلوفناک و …): این داروها با مهار التهاب و کاهش پاسخ علت درد شدید دندان بعد از کشیدن در بدن، مؤثرترین گزینه در کنترل درد پس از کشیدن دندان هستند. مصرف منظم آنها طبق دستور پزشک، از شدت و مدت درد میکاهد.
آنتیبیوتیکها در صورت وجود عفونت: در صورت بروز علائم عفونت مانند تب، بوی بد دهان یا ترشح چرک، دندانپزشک آنتیبیوتیک مناسب مانند آموکسیسیلین یا مترونیدازول تجویز میکند تا عامل عفونت کنترل شود.
مراجعه فوری به دندانپزشک در صورت درد شدید یا تب: درد غیرعادی، پایدار یا همراه با علائم سیستمیک نشانه یک مشکل جدیتر مانند حفره خشک یا آبسه بوده و نیازمند بررسی حرفهای فوری است.
درمان خانگی درد دندان کشیده شده
درمانهای خانگی برای درمان سریع جای زخم دندان کشیده شده نیز به صورت زیر هستند:
- کمپرس سرد یا گرم: جای دندان کشیده شده چی بزاریم؟ کمپرس سرد در ۲۴ ساعت اول برای کاهش التهاب مؤثر است، در حالیکه کمپرس گرم پس از آن به شلشدن عضلات و کاهش درد کمک میکند.
- قرقره آب نمک: شستوشوی ملایم دهان با آب نمک ولرم چند بار در روز به ضدعفونی کردن محل و تسریع بهبود کمک میکند.
- استفاده از میخک یا چای کیسهای: میخک بهدلیل داشتن اوژنول، خاصیت بیحسکنندگی دارد و چای کیسهای حاوی تانن به کاهش خونریزی و التهاب کمک میکند.
- پرهیز از سیگار، نی کشیدن و نوشیدنی داغ: این عوامل مانع تشکیل یا حفظ لخته خون شده و خطر بروز حفره خشک و افزایش درد را بالا میبرند.
مسکنهای مناسب برای درد بعد از کشیدن دندان
انتخاب بهترین مسکن برای درد دندان کشیده شده، به شدت درد و وضعیت سلامت عمومی فرد بستگی دارد. در بسیاری از موارد داروهای بدون نسخه کفایت میکنند، ولی در شرایط خاص نیاز به داروهای قویتر و نظارت پزشکی وجود دارد.
بهترین داروهای بدون نسخه
ایبوپروفن (Advil)، ژلوفن و استامینوفن از رایجترین داروهای بدون نسخه برای کنترل درد پس از کشیدن دندان هستند. ایبوپروفن و ژلوفن با خاصیت ضدالتهابی به کاهش تورم و درد کمک میکنند، در حالی که استامینوفن بیشتر در کاهش احساس درد مؤثر است، بهویژه برای افرادی که تحمل داروهای ضدالتهاب را ندارند. مصرف ترکیبی ایبوپروفن و استامینوفن (با فاصله زمانی مناسب) اثربخشی بیشتری دارد.
داروهای مناسب برای درد شدید
در صورتی که درد شدید باشد یا با داروهای رایج کنترل نشود، دندانپزشک ممکن است داروهای قویتر مانند دیکلوفناک یا ناپروکسن تجویز کند. در موارد خاص، مانند جراحیهای پیچیده یا کشیدن دندان عقل نهفته، ممکن است داروهای مخدر ضعیف مانند ترامادول بهصورت موقت توصیه شوند. استفاده از این داروها باید کوتاهمدت و با تجویز پزشک انجام شود تا از عوارض جانبی یا وابستگی جلوگیری گردد.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
در موارد زیر به دندانپزشک مراجعه کنید:
- درد غیرقابل تحمل: در صورتی که درد پس از کشیدن دندان به هیچ عنوان با مسکنها کنترل نشود و کیفیت زندگی را مختل کند، لازم است سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید. این وضعیت ممکن است نشانه عوارضی مانند حفره خشک یا عفونت باشد.
- تب، ترشح چرک یا تورم شدید: بروز تب، ترشح چرکی از محل کشیدن دندان یا تورم قابل توجه در صورت یا داخل دهان علامت عفونت فعال است که نیازمند درمان تخصصی و تجویز آنتیبیوتیک توسط دندانپزشک میباشد.
- ادامهدار شدن درد بیش از ۳ روز: اگر درد پس از سه روز بهبود نیابد یا حتی شدت یابد، باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی شده و از بروز مشکلات مزمن یا عفونت جلوگیری شود.
جمعبندی
رعایت دقیق دستورات دندانپزشک پس از کشیدن دندان نقش تعیینکنندهای در کاهش درد و پیشگیری از عوارض جدی دارد و خوددرمانی بهویژه در موارد درد شدید ممکن است وضعیت را وخیمتر کند. نگهداری صحیح و بهداشتی از محل کشیدن دندان، از جمله حفظ لخته خون و پرهیز از تحریک آن، روند ترمیم را تسریع میکند و احتمال بروز مشکلاتی مانند عفونت یا حفره خشک را به حداقل میرساند. همکاری با دندانپزشک و توجه به مراقبتهای پس از درمان کلید دستیابی به بهبودی سریع و بدون درد خواهد بود.