در حال حاضر، بلیچینگ و جرم‌گیری از پرکاربردترین روش‌ها برای بهبود ظاهر و سلامت دندان‌ها هستند. هرچند که بسیاری این دو را با هم اشتباه می‌گیرند، اما تفاوت‌های اساسی بین آن‌ها وجود دارد. جرم‌گیری فرآیندی است که برای حذف رسوبات سخت (جرم) و نرم (پلاک) از سطح دندان‌ها انجام میشود. این روش برای جلوگیری از بیماری‌های لثه، بوی بد دهان و پوسیدگی دندان حیاتی است. در مقابل، بلیچینگ روشی زیبایی‌محور است که با استفاده از مواد شیمیایی مخصوص، رنگ دندان‌ها را روشن‌تر می‌کند و لبخندی سفیدتر و درخشان‌تر به فرد می‌بخشد. به زبان ساده: جرم‌گیری برای تمیزی و سلامت دندان‌هاست؛ بلیچینگ برای زیبایی و سفید شدن رنگ دندان‌ها!
جرم‌گیری دندان چیست و چه کاربردی دارد؟
جرم‌گیری یکی از رایج‌ترین و مهم‌ترین روش‌های حفظ سلامت دهان و دندان است که با هدف حذف پلاک، باکتری‌ها و رسوبات سخت شده (جرم) از سطح دندان‌ها انجام میشود. این روش به جلوگیری از التهاب لثه، بوی بد دهان و تخریب تدریجی دندان‌ها کمک می‌کند. جرم‌گیری معمولاً در مطب دندانپزشک با استفاده از ابزارهای اولتراسونیک یا دستی انجام میشود. دندانپزشک با استفاده از نوک ظریف دستگاه، ارتعاشاتی ایجاد می‌کند که باعث جدا شدن جرم از دندان میشود.
از مهم‌ترین کاربردهای جرم‌گیری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پیشگیری از بیماری‌های لثه مثل التهاب و خونریزی لثه
- کاهش تجمع باکتری‌ها و جلوگیری از پوسیدگی
- از بین بردن رنگ و لکه‌های سطحی ناشی از چای، قهوه، سیگار
- بهبود بوی دهان و حس طراوت بیشتر
آیا جرم‌گیری دردناک است؟
یکی از نگرانی‌های رایج بیماران در مورد جرم‌گیری، احساس درد هنگام انجام آن است. در واقع، تجربه افراد از میزان درد می‌تواند متفاوت باشد و به چند عامل بستگی دارد:
- میزان جرم تشکیل‌شده: اگر جرم زیاد باشد، نیاز به فشار بیشتر دستگاه برای پاک‌سازی هست که ممکن است ناراحت‌کننده باشد.
- وضعیت لثه: لثه‌های ملتهب یا خونریزی‌دهنده بیشتر در معرض درد قرار می‌گیرند.
- میزان حساسیت دندان: برخی افراد به طور طبیعی دندان‌های حساسی دارند که باعث افزایش حس ناراحتی هنگام جرم‌گیری میشود.
با این حال، در بیشتر موارد جرم‌گیری با درد قابل‌تحمل یا بدون درد همراه است و در صورت نیاز، دندانپزشک می‌تواند از ژل بی‌حس‌کننده موضعی استفاده کند. بنابراین، نگران درد نباشید و جرم‌گیری را به تعویق نیندازید؛ چون در صورت عدم انجام، مشکلات بیشتری به وجود خواهد آمد.
مراحل انجام جرم‌گیری
مراحل انجام جرم‌گیری معمولاً به صورت زیر است:
- بررسی اولیه: ابتدا دندانپزشک وضعیت دهان و دندان‌ها را بررسی می‌کند.
- جرم‌گیری با دستگاه اولتراسونیک: دستگاه خاصی که با تولید ارتعاش، جرم‌های چسبیده به دندان را جدا می‌کند.
- پولیش یا صیقل دندان: پس از حذف جرم، سطح دندان با مواد ساینده‌ای صیقل داده میشود تا صاف‌تر شود و مانع چسبیدن پلاک جدید گردد.
- استفاده از فلوراید (در صورت نیاز): جهت تقویت مینای دندان و پیشگیری از حساسیت.
تاثیر جرم‌گیری بر سلامت دهان و لثه
جرم‌گیری نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت دهان و لثه دارد. زمانی که پلاک‌های باکتریایی به طور منظم از روی دندان‌ها تمیز نشوند، به مرور زمان سخت شده و به جرم تبدیل می‌شوند. این جرم‌ها اغلب در نواحی اطراف خط لثه تجمع پیدا می‌کنند و با گذشت زمان باعث التهاب، عفونت و تحلیل رفتن بافت لثه می‌شوند.
با انجام جرم‌گیری منظم، این رسوبات مضر از بین رفته و زمینه برای ترمیم طبیعی لثه‌ها فراهم میشود. همچنین جرم‌گیری به:
- جلوگیری از بیماری‌های پیشرفته لثه مانند پریودنتیت کمک می‌کند.
- خونریزی لثه و حساسیت به لمس کاهش می‌یابد.
- حفظ استحکام دندان‌ها در جای خود کمک می‌کند.
- در درازمدت از کشیدن دندان به خاطر لقی جلوگیری میشود.
در واقع، جرم‌گیری نه تنها از نظر زیبایی اهمیت دارد، بلکه بخش حیاتی‌ای از مراقبت پیشگیرانه سلامت دهان است.
تفاوت‌های اصلی بلیچینگ و جرم‌گیری دندان
بلیچینگ و جرم‌گیری هر دو ظاهر دندان‌ها را بهبود میدهند، اما با اهداف، روش‌ها و نتایج متفاوت:
| مورد | بلیچینگ | جرم‌گیری |
| هدف درمان | زیبایی، سفید کردن دندان‌ها | بهداشت، حذف جرم و پلاک |
| نحوه انجام | استفاده از مواد شیمیایی سفیدکننده | استفاده از ابزار اولتراسونیک و دستی |
| تأثیر بر سفیدی دندان | سفید شدن چشمگیر رنگ دندان | حذف لکه‌های سطحی و جرم، روشن شدن محدود |
| زمان و جلسات | معمولاً ۱ الی ۲ جلسه (بسته به نوع) | بسته به وضعیت دهان، هر ۶ ماه یک‌بار |
| هزینه | معمولاً بیشتر از جرم‌گیری | نسبتاً ارزان‌تر |
| عوارض احتمالی | حساسیت دندان، تحریک لثه | حساسیت خفیف، خونریزی موقت لثه |
| ابزارهای مورد استفاده | ژل‌های بلیچینگ، نور فعال‌ساز | دستگاه جرم‌گیر، ابزار دستی، پولیش |
درک تفاوت این دو روش به شما کمک می‌کند تصمیم هوشمندانه‌تری بگیرید، زیرا هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.
توصیه‌هایی برای مراقبت بعد از بلیچینگ و جرم‌گیری
مراقبت درست بعد از انجام بلیچینگ و جرم‌گیری نقش بسیار مهمی در حفظ نتایج و جلوگیری از بروز حساسیت یا عوارض دارد. اگر بخواهید نتایج این روش‌ها ماندگارتر باشد و به زیبایی لبخندتان آسیب نرسد، رعایت این نکات ضروری است:
توصیه‌های بعد از جرم‌گیری:
- تا چند ساعت بعد از جرم‌گیری از خوردن غذاهای داغ یا سرد پرهیز کنید.
- از کشیدن سیگار و مصرف قهوه یا چای در ۲۴ ساعت اول خودداری کنید.
- در صورت وجود خونریزی یا سوزش، از دهان‌شویه‌های تجویز شده استفاده کنید.
- مسواک زدن ملایم و نخ دندان کشیدن را به طور منظم انجام دهید.
توصیه‌های بعد از بلیچینگ:
- تا ۴۸ ساعت از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های رنگی مانند چای، قهوه، سس گوجه، زعفران و نوشابه خودداری کنید.
- از خمیردندان مخصوص دندان‌های حساس استفاده کنید.
- سیگار کشیدن را برای چند روز کنار بگذارید، چون به‌سرعت رنگ دندان را تغییر می‌دهد.
- مصرف لبنیات سفید، آب و میوه‌های کم‌رنگ توصیه میشود.
رعایت این توصیه‌ها، ماندگاری نتایج و سلامت دندان‌ها را تضمین می‌کند.
جمع‌بندی: بلیچینگ یا جرم‌گیری؟
در پایان باید گفت که انتخاب بین بلیچینگ و جرم‌گیری به هدف شما از درمان بستگی دارد. اگر به دنبال سلامت دهان، حذف جرم و پیشگیری از بیماری‌های لثه هستید، جرم‌گیری بهترین گزینه است. اما اگر زیبایی لبخند و سفیدی بیشتر دندان‌ها مدنظر شماست، بلیچینگ توصیه میشود. در واقع، بسیاری از بیماران ابتدا با جرم‌گیری سلامت دهان خود را بهبود می‌بخشند و سپس با بلیچینگ ظاهر دندان‌های خود را زیباتر می‌کنند. انتخاب ترکیبی این دو روش هم در بسیاری از موارد نتیجه‌ای ایده‌آل خواهد داشت. انتخاب هوشمندانه آن است که با بررسی دقیق وضعیت دندان‌ها، مشاوره با دندانپزشک و در نظر گرفتن نیاز شخصی خود، بهترین روش را انتخاب کنید.
